Słowniczek
ZNACZENIE WODY
Woda jest niezbędna do życia. Pokrywa znaczną część Ziemi. Jako ciecz wypełnia szczeliny skorupy ziemskiej, tworząc jeziora, rzeki, morza i oceany. Słona woda stanowi ok. 97 procent wszystkich zasobów wody na Ziemi. Ponadto, na świecie istnieje mnóstwo rzek i jezior, w których znajduje się woda słodka. Dwa procent słodkiej wody w postaci śniegu i lodu zgromadzone jest w okolicach biegunów. Rzeki i jeziora stanowią zaledwie jeden procent całego ziemskiego zapasu wody.
POBÓR WODY
Pierwszym etapem wędrówki wody do krakowskich kranów jest pobór wody z rzeki, przy pomocy specjalnych urządzeń zwanych pompami.
UZDATNIANIE WODY
Woda pobrana z rzeki trafia do Zakładu Uzdatniania Wody, czyli miejsca, w którym z wody usuwane są zanieczyszczenia. Proces przygotowania wody do spożycia przez ludzi nazywany jest uzdatnianiem wody. W praktyce oznacza to, że woda przepływając przez różne urządzenia, poddawana jest m.in. procesom: koagulacji, sedymentacji, filtracji i dezynfekcji.
KOAGULACJA
To proces, w którym do wody dodawany jest specjalny płyn, który po szybkim wymieszaniu, powoduje, że malutkie niewidoczne gołym okiem zanieczyszczenia łączą się w większe.
SEDYMENTACJA
Pod wpływem działania sił grawitacji, połączone w koagulacji zanieczyszczenia, opadają na dno.
DEZYNFEKCJA
Dezynfekcja, czyli niszczenie szkodliwych dla zdrowia drobnoustrojów, jest ostatnim etapem procesu uzdatniania wody. Związkiem najczęściej stosowanym do dezynfekcji wody jest dwutlenek chloru. W 2014 roku Wodociągi Miasta Krakowa na największym Zakładzie Uzdatniania Wody "Raba" uruchomiły nowoczesne instalacje do dezynfekcji wody promieniami UV oraz podchlorynem sodu, eliminując tym samym chlor gazowy. Dzięki temu zwiększyło się bezpieczeństwo bakteriologiczne oraz poprawił się zapach i smak wody dostarczanej krakowianom.
WODA W DOMU
Woda, po przejściu przez proces, uzdatniania trafia za pośrednictwem rurociągów do domowych kranów. Woda w krakowskich kranach jest tak dobrej jakości i tak szczegółowo przebadana, że można bez obaw pić ją bez przegotowania bezpośrednio z kranu. W domu wykorzystuje się wodę do wielu codziennych czynności. Każdego dnia domownicy przygotowują posiłki, piją wodę, ale również zmywają naczynia, piorą brudne ubrania, kąpią się w wannie lub pod prysznicem, podlewają kwiaty.
OCZYSZCZANIE ŚCIEKÓW
Zużyta woda z pralki, zlewu lub toalety jest brudna, zawiera mnóstwo drobnoustrojów i zanieczyszczeń dlatego musi trafić do miejsca, w którym zostanie oczyszczona. Brudna woda, która w rurach kanalizacyjnych wypływa z naszych domów nazywana jest ściekami, a miejsce, do którego trafia, to oczyszczalnia ścieków.
KRATY
Z trafiających do oczyszczalni ścieków muszą być stopniowo usuwane większe elementy. Do tego służą kraty – rzadkie i gęste, które zatrzymują nierozpuszczalne zanieczyszczenia o różnej wielkości. Części stałe ścieków, większe niż 6 centymetrów, są zatrzymywane na kratach rzadkich. Mniejsze elementy ścieków pozostają na kratach o mniejszych oczkach.
PIASKOWNIK
Pozbawione większych zanieczyszczeń ścieki płyną dalej do piaskownika – urządzenia, które ma za zadanie oddzielić i usunąć ze ścieków żwir, kamyki i piasek.
OSADNIK
Po przepłynięciu piaskownika, ścieki płyną do osadnika, w którym następuje powolne opadanie zanieczyszczeń na dno oraz unoszenie się tłuszczy na powierzchni. Zarówno osady jak i tłuszcze usuwane są za pomocą zgarniaczy.
REAKTORY BIOLOGICZNE / BIOREAKTORY /
Ścieki, po oczyszczeniu na kratach, w piaskowniku i osadnikach, wydają się już być czyste, ale niestety tak nie jest. Teraz czas na oczyszczanie biologiczne ścieków w reaktorze. To właśnie tu dobre bakterie pomagają w oczyszczeniu ścieków ze związków organicznych. Jest to proces naturalny, który można zaobserwować również w rzekach i jeziorach, ale tam trwa on o wiele dłużej. Oczyszczone ścieki, po sklarowaniu w osadnikach, trafiają do rzeki.
RZEKA
Ścieki wypływające z krakowskich oczyszczalni, są tak dobrze oczyszczone, że już, jako czysta woda, wpływają do rzeki. Dzięki działaniu oczyszczalni ścieków w rzece mogą żyć i rozwijać się rośliny i zwierzęta, takie jak bobry, ryby, kaczki.